Υπερφορτώνει τον εγκέφαλο η ζωή στις πόλεις

Πρόσφατη επιστημονική μελέτη, απέδειξε ότι η ζωή σε αστικό περιβάλλον, με υπερβολικό άγχος, πολυκοσμία, θόρυβο κάνει τον εγκέφαλο να λειτουργεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και αυξάνει την πιθανότητα εκδήλωσης σχιζοφρένειας και άλλων ψυχικών νόσων.

Σύμφωνα με γερμανική έρευνα της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Nature», το «Science» αλλά και τις βρετανικές εφημερίδες «Γκάρντιαν» και «Τέλεγκραφ» η ζωή στις πόλεις μας “τρελαίνει”.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή ψυχιατρικής Αντρέας Μέγιερ-Λίντενμπεργκ  μελέτησαν τους εγκεφάλους 55 εθελοντών που ζούσαν σε διάφορες μεγάλες αστικές και απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές, βάζοντας τους να λύνουν μαθηματικά προβλήματα υπό πίεση χρόνου και σε κατάσταση στρες και παρακολουθώντας την λειτουργία του εγκεφάλου με όργανα μαγνητικής απεικόνισης.

Τα συμπεράσματα τους ήταν μάλλον δυσάρεστα για του κατοίκους των πόλεων, αφού έδειξαν ότι οι εγκέφαλοι τους αντιδρούν πολύ άσχημα σε συνθήκες στρες σε αντίθεση με αυτούς των κατοίκων της υπαίθρου.

Η βασική ανακάλυψη έδειξε ότι το στρες στον εγκέφαλο των πρώτων, ενεργοποιεί εντονότατα την αμυγδαλή του εγκεφάλου, την κατ' εξοχήν περιοχή που συνδέεται με την αντίληψη του κινδύνου και των απειλών, με τις συναισθηματικές διαταραχές, την κατάθλιψη και την παραβατική συμπεριφορά (βία κ.α.). Επίσης, όσο περισσότερο χρόνο κάποιος είχε ζήσει σε πόλη ανάμεσα στη γέννησή του και στην ηλικία των 15 ετών, τόσο μεγαλύτερη ήταν η δραστηριότητα σε μια άλλη περιοχή του εγκεφάλου, τον πρόσθιο προσαγώγιο φλοιό,  περιοχή που ρυθμίζει το στρες.

Προηγούμενες επιδημιολογικές έρευνες, εδώ και δεκαετίες, έχουν δείξει ότι ανώμαλες συνδέσεις ανάμεσα σε αυτή την περιοχή του πρόσθιου φλοιού και στην αμυγδαλή παρατηρούνται σε όσους πάσχουν από σχιζοφρένεια μη γενετικής αιτιολογίας, πράγμα που δείχνει ότι πιθανώς η ζωή στην πόλη αυξάνει τον κίνδυνο για την εκδήλωση της συγκεκριμένης νόσου. Η κοινωνική απομόνωση, οι θόρυβοι, η πολυκοσμία κ.α. είναι μερικοί παράγοντες που αυξάνουν το στρες σε αυτές τις περιοχές.

Είναι ουσιαστικά η πρώτη φορά που οι νευροεπιστήμονες μελέτησαν τη σχέση ανάμεσα στον τόπο διαμονής και στις αλλαγές που προκαλούνται στη βιολογία του εγκεφάλου.

Όπως δήλωσε ο επικεφαλής των επιστημόνων  Μέγιερ-Λίντενμπεργκ «αν κάποιος παραβιάζει τον προσωπικό χώρο σου, αν έρχεται υπερβολικά κοντά σου, το κύκλωμα αμυγδαλής-πρόσθιου φλοιού ενεργοποιείται» και το άγχος αυξάνει. Πρόσθεσε μάλιστα χαρακτηριστικά πως οι σχεδιαστές των πόλεων στο μέλλον πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους αυτή την παράμετρο, δηλαδή της επίπτωσης της πυκνότητας του πληθυσμού στον εγκέφαλο και στις νοητικές-ψυχικές δυσλειτουργίες του, εκτιμώντας ότι «η ζωή στις πόλεις προκαλεί περισσότερους (ψυχικούς) κινδύνους από οποιοδήποτε γονίδιο».

Οι υπάρχουσες μέχρι σήμερα στατιστικές μελέτες έχουν δείξει ότι η γέννηση και η ζωή στις πόλεις αυξάνει κατά 21% τον κίνδυνο για εκδήλωση αγχώδους διαταραχής, ενώ διπλασιάζει τον κίνδυνο εκδήλωσης σχιζοφρένειας (η οποία πλήττει περίπου ένα άνθρωπο στους 100). Την ίδια στιγμή οι προβλέψεις δείχνουν ότι μέχρι το 2050, σχεδόν το 70% των κατοίκων του πλανήτη θα ζει σε πόλεις, όπου οι κάτοικοι κατά μέσο όρο απολαμβάνουν υψηλότερο εισόδημα και καλύτερες συνθήκες απασχόλησης, διατροφής, υγιεινής, εκπαίδευσης, ψυχαγωγίας κ.α. - αλλά με ένα αναπόφευκτο τίμημα στον εγκέφαλο και στην ψυχική ισορροπία τους.

enet.gr